خلاصه ای از سوابق و عملکرد آزمایشگاه ظریفی در خصوص تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل
آزمایشگاه ظریفی – تهران – شهرک غرب بلوار دریا – تقاطع پاکنژاد – پلاک 164 - طبقه اول - 88088627 و 88087808
www.Zarifilab.com وب سایت: E-mail: zarifi_lab@yahoo.com @zarifilab اینستاگرام آزمایشگاه:
این آزمایشگاه نخستین مرکز تشخیص بیماری سل با نزدیک به پنج دهه سابقه فعالیت، موفق گردیده است که درطی فقط دو دهه گذشته با انجام آزمایش های تشخیص سل( اسمیرمستقیم و کشت ) بر روی 303,88 نمونه متعلق به 349,58 بیمار مشکوک به سل ارجاع شده از مراکز مختلف بیمارستانی( خصوصی و دولتی )، آزمایشگاهی، مطب ها و .. تعداد 842,4( 3/8% ) بیمار مبتلا به سل را شناسایی و به پزشکان معالج معرفی نماید. اضافه می گردد که از میان 349,58 بیمار مشکوک به سل 843,3 (6/6%) بیمار، فقط از طریق انجام آزمایش اسمیر مستقیم تشخیص داده شده اند که در این خصوص میانگین میزان حساسیت آزمایش اسمیرمستقیم 78% بوده است، بعبارتی 78% از بیماران اسیدفست مثبت واقعی ظرف مدت 24 ساعت از طریق انجام آزمایش اسمیرمستقیم شناسایی شده اند. ضمناً 998(21%) بیمار دیگری که نتیجه آزمایش اسمیرمستقیم آنها منفی تشخیص داده شده، پس از انجام فرآیند آزمایش کشت بر روی محیط های کشت جامد لونشتاین جانسن، مبتلا به سل تشخیص داده شده اند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مقالات تهیه شده از جانب گروه علمی - مدیریتی آزمایشگاه به بخش ویژه پزشکان( زیر مجموعه تیتر اخبار و مقالات ) در وب سایت آزمایشگاه مراجعه فرمایید. همچنین اینستاگرام آزمایشگاه نیز در دسترس خواهد بود.
گزارش تهیه شده توسط گروه علمی و مدیریتی آزمایشگاه ظریفی از نتایج تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل(اسمیر مستقیم و کشت) نمونه های بیماران مشکوک به سل ارجاع شده از جانب بیمارستانهای( خصوصی و دولتی )، آزمایشگاهی و مطب ها در سال 1399 به آزمایشگاه ظریفی بشرح ذیل تقدیم می گردد.
www.zarifilab.com وب سایت: zarifilabاینستا گرام:
v تعداد 4501 نمونه متعلق به 2833 بیمار ارجاع گردیده است.
v تعداد بیماران مبتلا به عفونت های مایکوباکتریومی که از طریق انجام آزمایش های اسمیرمستقیم وکشت تشخیص داده شده اند: 189 بیمار(7/6 % )
v تعداد بیماران اسید فست مثبت که فقط از طریق انجام آزمایش اسمیر مستقیم ظرف مدت 24 ساعت شناسائی شده اند: 151 بیمار ( 3/5% ) بوده اند.
v تعداد و درصد بیمارانیکه نتیجه آزمایش اسمیرمستقیم نمونه های آنها، منفی بوده ولی نتایج آزمایش کشت آنها مثبت تشخیص داده شد: 42 بیمار(4/1% ) بوده اند.
از 158 بیمار کشت مثبت( صرفنظر از مثبت یا منفی بودن نتایج آزمایش اسمیرمستقیم )، کلنی های مربوط به 28بیمار( 18% ) از گونه های آتیپیک( فتوکروموژن، اسکوتوکروموژن و رپید گروئینگ ) تشخیص داده شدند که 27 بیمار (96%) نمونه های ریوی (Bal, Sputum) و1 بیمار( 4% ) نیز مربوط به نمونه های خارج ریوی بوده اند.
Photo chromogen Mycobacteria Patients: 22
Scotochromogen Mycobacteria Patients: 1 & Rapid Growing Mycobacteria Patients: 5
درجات شدت بیماری( میزان کمی باسیل های اسیدفست در نمونه ها ) در 151 بیمار شناسایی شده از طریق انجام آزمایش اسمیرمستقیم ، بشرح ذیل می باشد:
v 41 بیمار( 27% ) در مرحله نخست بیماری( با دیدن کمتر از 9 باسیل )
v 34 بیمار( 23% ) با یک مثبت( + )
v 17 بیمار( 11% ) با دو مثبت( + + )
v 59 بیمار( 39% ) نیز با سه مثبت( + + + ) باسیل های اسید فست تشخیص داده شده اند.
در جدول ذیل نتایج آزمایش های اسمیرمستقیم و کشت نمونه های بیماران اسیدفست مثبت شناسایی شده: ریوی( 3 نوع ) و خارج ریوی( 16 نوع ) با میزان نسبت درصد نتایج اسیدفست مثبت نمونه های بیماران ثبت گردیده است
Percentage of positive patients |
Number of Positive Patients |
Number of Patients |
Specimen |
7.6% |
163 |
2141 |
Pulmonary Specimens |
8% |
117 |
1483 |
Sputum |
6.8% |
45 |
658 |
Bronchoalveolar Lavage |
4.2% |
1 |
24 |
Bronch Biopsy |
3.8% |
26 |
692 |
Extra Pulmonary |
1.7% |
5 |
298 |
Pleural Fluid |
4.2% |
1 |
24 |
Synovial Fluid |
5.1% |
2 |
39 |
urine |
11.4% |
4 |
35 |
Wound Discharge |
25% |
1 |
4 |
Wound Biopsy |
7.1% |
1 |
14 |
Trachea Discharge |
8.7% |
2 |
23 |
Spinal Biopsy |
100% |
2 |
2 |
Tissue Biopsy |
100% |
1 |
1 |
Inguinal canal Biopsy |
25% |
1 |
4 |
Neck Lymph Biopsy |
4.2% |
1 |
24 |
Brochial Biopsy |
100% |
1 |
1 |
Brochial Pus |
8.3% |
1 |
12 |
Pericardial Fluid |
33.3% |
1 |
3 |
Disk Biopsy |
100% |
1 |
1 |
Foot Biopsy |
33.3% |
1 |
3 |
Breast Discharge |
نکات قابل توجه عبارتند از:
1- میزان حساسیت آزمایش اسمیرمستقیم( شناسایی بیماران اسیدفست مثبت واقعی)، 74% بوده و بقیه بیماران اسیدفست مثبت شناسایی شده که از طریق انجام فرآیند آزمایش کشت تشخیص داده شده اند 26% بوده است.
2 - 41 بیمار( 27% ) در مرحله نخست بیماری( با دیدن کمتر از 9 باسیل ) شناسایی شده اند.
3 - 50% از بیماران اسیدفست مثبت شناسایی شده در فاز های پیشرفته بیماری با( ++ یا +++ ) باسیل اسیدفست تشخیص داده شده اند.
4 - از میان 378 نمونه بیماری که درخواست انجام آزمایش های اسمیرمستقیم و کشت بمنظور تشخیش قارچ داشته اند، در 36 نمونه قارچ اسپرژیلوس که اغلب از نوع فومیگاتوس و در 174 نمونه بیمار دیگ نیز قارچ کاندیدا شناسایی و گزارش گردید.
5 - برای 38 بیمار درخواست تشخیص نوکاردیا شده بود که در 3 نمونه بیمار(9/7%)، نوکاردیا تشخیص و گزارش گردید.
معیار و ملاک های انتخاب آزمایشگاه مایکوباکتریولوژی همکار( ارجاع )
گروه علمی مدیریتی آزمایشگاه ظریفی - تهران شهرک غرب، بلوار دریا، تقاطع پاکنژاد، پلاک 164
www.zarifilab.com - @zarifilab & E-mail: Zarifi_lab@yahoo.com
مقدمه:
متاسفانه بدلایل مختلف در بخش خصوصی تعداد آزمایشگاههای فعال در زمینه تشخیص بیماری سل که مورد تأیید آزمایشگاه مرجع سلامت باشد اندک بوده و به همین علت اکثر آزمایشگاهها و مراکز درمانی(حتی بیمارستانهای بزرگ دولتی و خصوصی)، تنها نقش ارجاع دهنده نمونه های مشکوک به سل را ایفا می نمایند. بنابراین نکته مهم و قابل توجه اینکه مراکز ارجاع دهنده نمونه ها بمنظور انتخاب صحیح آزمایشگاه همکار( ارجاع )، مستلزم رعایت معیار و ملاکهایی می باشند تا با اطمینان خاطر به نتایج مطلوب و صحیح دست پیداکنند. مخاطرات ناشی از نتایج آزمایش های غلط تشخیص بیماری مسری و کشنده سل، خصوصا" گزارش های غلط و پنهان منفی کاذب(False Negative) علاوه بر مسئولیت های قانونی برای مراکز ارجاع دهنده، تبعات جانی و اقتصادی قابل توجهی برای خانواده های بیماران بوجود می آورد.
نتایج تأثیر گذار آزمایش های بیماری مسری سل در سرنوشت تشخیص و درمان بیماران مشکوک به سل، در مقایسه با بیماری های غیرواگیر بسیار متفاوت می باشد. در بیماری های غیر واگیر، مخاطرات نتایج آزمایش های غلط، غالبا" متوجه خود بیمار گشته و مشکلی برای اطرافیان بوجود نمی آورد، اما در بیماری های واگیر و مسری از جمله بیماری سل، مصائب ناشی از نتایج آزمایش های غلط(منفی کاذب)، که تعداد باسیل های اسیدفست بیشتر از 10000 در میلی لیتر باشد، علاوه بر خود بیمار، متوجه اعضاء خانواده و نیز اطرافیان بیمار در جامعه گشته و در مواردی حتی غیرقابل جبران می باشد.
بنابراین جهت جلوگیری از بروز مسائل و مشکلات فوق الذکر، مدیران محترم مراکز ارجاع دهنده نمونه های بیماران مشکوک به سل بمنظور اشراف و آگاهی از میزان سطح کیفی عملکرد آزمایشگاه ارجاع، بسیار ضرورت دارد که حداقل، گزارش عملکرد یکساله را درخواست نموده تا با مطالعه و بررسی جزئیات نتایج آزمایش های بیماران مبتلا به سل شناسایی شده از جمله نتایج آزمایش های: اسمیرمستقیم، کشت، میزان آلودگی نتایج آزمایش کشت، توانمندی شناسایی گروه مایکوباکتریوم های آتیپیک پیگمان دار، سریع الرشد، میزان حساسیت آزمایش اسمیرمستقیم و بالاخره میزان شناسایی درصدی از بیماران مبتلا به سل در فاز نخست بیماری توسط آزمایشگاه ارجاع را مورد بررسی و توجه دقیق قرار دهند. اضافه می گردد که آزمایشگاههای مایکوباکتریولوژی ارجاع در خصوص
عملکرد خود بمنظور شفاف سازی و اطلاع رسانی، می بایستی جزئیات نتایج آزمایش های بیماران مبتلا به سل شناسایی شده خود را طی گزارش یک ساله ضمن ارائه به اداره امور آزمایشگاهها و مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت و آموزش پزشکی به متقاضیان درخواست همکاری نیز ارائه نماید.
شرح موضوع:
چگونگی بررسی دقیق و مطمئن سطح کیفی عملکرد آزمایشگاه های مایکوباکتریولوژی(ارجاع):
همانطور که گفته شد بررسی و ارزیابی سطح کیفی عملکرد آزمایشگاه های مایکوباکتریولوژی از طریق لیست گزارش نتایج آزمایش های اسیدفست مثبت( اسمیر مستقیم و کشت ) بیماران مبتلا به سل شناسایی شده در آزمایشگاه ارجاع که در طی یک بازه زمانی یکساله صورت گرفته است، امکانپذیر خواهد بود.
گزارش نتایج آزمایش های اسمیر مستقیم هر یک از بیماران شناسایی شده، می بایستی بر اساس استانداردها متناسب با میزان درجه مثبت(مشاهده تعداد باسیل های اسیدفست در لام میکروسکپی)، از میان یکی از آیتم های درجه مثبت چهارگانه ذیل که نشان دهنده درجه شدت بیماری سل می باشد، ارائه گردد:
1-9 AFB per 100 Fields فاز نخست شدت بیماری:
+ ( 10-99 )AFB per 100 Fields فاز دو شدت بیماری:
++ ( 1-10 )AFB per Field فاز سه شدت بیماری:
( +++) More than 10 AFB per Field فاز چهار شدت بیماری:
همچنین گزارش نتایج آزمایش های کشت نیز براساس درجات مثبت چهار گانه بشرح ذیل ارائه گردد.
(+) : 50 to 100 Colonies
(++) : 100 to 200 Colonies
(+++) : 200 to 500 Colonies
(++++) : >500 Colonies
ضمنا" درصد آلودگی آزمایش های کشت هم مطابق استاندارد مورد انتظار، در لیست گزارش درج شده باشد.
بررسی میزان سطح کیفی عملکرد آزمایش کاربردی اسمیر مستقیم
در بررسی سطح کیفی آزمایش اسمیر مستقیم دو معیار از نتایج آزمایش ها در اولویت می باشند:
1- نخست، آگاهی از معیار میزان حساسیت آزمایش اسمیر مستقیم، که مشخص شود چند درصد می باشد. در این خصوص میزان موفقیت آزمایشگاه های مایکوباکتریولوژی(ارجاع)، نسبت به میزان ماکزیمم 80 درصد حساسیت سنجیده می شود. لازم به یادآوری است که در کتب مرجع میزان حساسیت برای آزمایش اسمیر مستقیم از 20 الی 80 درصد اعلام شده است.
میزان حساسیت آزمایش اسمیرمستقیم از طریق فرمول مربوطه ذیل قابل محاسبه می باشد:
به منظور استفاده از فرمول مربوط به محاسبه حساسیت آزمون اسمیر مستقیم، به دو آیتم نیاز داریم: آیتم اول، تعداد بیمارانیکه نتایج هر دو آزمایش اسمیرمستقیم و نیز کشت آنها مثبت بوده اند، در واقع این تعداد بیماران به عنوان اسمیر مثبت صحیح(Number of True Positive) تلقی می گردند. اضافه می گردد که بیماران تحت کنترل درمان در این محاسبه مد نظر نیستند. آیتم دوم، تعداد بیمارانیکه نتایج آزمایش های اسمیرمستقیم آنها منفی ولی نتایج کشت آنها مثبت بوده است. این تعداد بیماران به عنوان اسمیر منفی کاذب (Number of False Negative) تلقی گشته، چرا که تعداد باسیل های اسیدفست در هر میلی لیتر کمتر از 10000 باسیل بوده است.
نتایج آزمون هر فرد مشکوک به سل ممکن است در یکی از چهار دسته زیر قرار گیرد:
الف- مثبت صحیح (True Positive) ، به عنوان مثال شخص بیمار، به درستی بیمار تشخیص داده شود.
ب- مثبت کاذب (False Positive)، به عنوان مثال شخص سالم، به اشتباه بیمار تشخیص داده شود.
ج- منفی صحیح (True Negative) ، به عنوان مثال شخص سالم، به درستی سالم تشخیص داده شود.
د- منفی کاذب (False Negative)، به عنوان مثال شخص بیمار، به اشتباه سالم تشخصی داده شود.
در موارد مثبت صحیح، ضمن مثبت بودن آزمایش اسمیر مستقیم، نتیجه آزمایش کشت هم مثبت می باشد. در موارد منفی کاذب، نتایج آزمایش اسمیر مستقیم بیماران مشکوک به سل مطابق استاندارد های بهداشت جهانی چنانچه تعداد باسیل های نمونه ها کمتر از 5000 الی 10000 در یک میلی لیتر نمونه باشد احتمال منفی شدن نمونه وجود خواهد داشت. بنابراین به دلیل وجود تعداد کمتری از باسیل ها در هر میلی لیتر نمونه، باعث گردیده که نتیجه آزمایش منفی گزارش گردد.
2- گام بعدی آگاهی از سطح کیفی عملکرد آزمایشگاه های مایکوباکتریولوژی(ارجاع)، معیاری است که بدانیم چه میزان و یا چند درصد از بیماران اسید فست مثبت شناسایی شده در فاز نخست بیماری که تعداد باسیل های اسیدفست در لام های میکروسکوپی این بیماران کمتر از 9 باسیل می باشد، تشخیص داده شده اند.
نتیجه اینکه هر چقدر میزان دو معیار فوق الذکر(میزان درصد حساسیت آزمایش اسمیرمستقیم و میزان درصد بیماران مبتلا به سل شناسایی شده در فاز نخست بیماری)، بیشتر باشند، حاکی از توانمندی و میزان موفقیت آزمایشگاه مایکوباکتریولوژی ارجاع در شناسائی بموقع و زود هنگام بیماران خواهد بود.
معیارهای مربوط به بررسی سطح کیفی نتایج آزمایش های کشت:
الف- آگاهی از معیار میزان همخوانی درجات مثبت نتایج دو آزمایش اسمیر مستقیم و کشت با یکدیگر می باشد، اضافه می گردد که میزان درجات مثبت نتایج آزمایش اسمیر مستقیم و کشت انجام شده در یک آزمایشگاه مایکوباکتریولوژی مجرب و توانمند، غالبا" با هم همخوانی خواهند داشت. البته غیر از موارد آزمایش های پایش درمان.
نکته: در بیماران کنترلی یا تحت درمان که مطابق دستورالعمل کشوری در پایان ماه دوم، پنجم و ششم (پایان درمان) لازم است نمونه خلط بدهند امکان مثبت شدن اسمیر مستقیم وجود دارد در حالیکه کشت این نمونه ها در بسیاری از موارد منفی می گردد که در معیارهای ارزیابی نباید محاسبه گردند.
ب- آگاهی از معیار میزان توانمندی و تجربه کافی آزمایشگاه مایکوباکتریولوژی ارجاع در فرآیند آزمایش کشت جهت شناسایی، تفکیک و افتراق درصدی از مایکوباکتریومهای آتیپیکNon Tuberculosis Mycobacterium(NTM) از جمله مایکوباکتریومهای پیگماندار(فتوکروموژن و اسکوتوکروموژن) و مایکوباکتریوم های با رشد سریع (مدت زمان رشد کمتر از یک هفته).
پ- آگاهی از میزان آلودگی آزمایش های کشت، محدوده مجاز آلودگی در فرآیند آزمایش های کشت در محیط های کشت لونشتاین جانسن بایستی بین 2 الی 5 درصد باشد. این آلودگیها در اکثر موارد بعلت باسیل های گرم منفی در نمونه ایجاد می گردد.
نتیجه گیری:
همانطور که گفته شد مدیران محترم مراکز درمانی و نیز آزمایشگاههای ارجاع دهنده بمنظور رفع مسئولیت های قانونی و اخلاقی خود بایستی قبل از انعقاد قرار داد همکاری، دقت لازم را جهت انتخاب صحیح، که همانا معیار مهم و ارزشمند مطالعه و بررسی جزئیات گزارش نتایج آزمایش های یک ساله آزمایشگاه ارجاع می باشد را بمورد اجرا بگذارند تا از این طریق در جلوگیری از تبعات عدیده ناشی از این بیماری کشنده که باعث مرگ ومیر و خسارات اقتصادی به خانواده های بیماران می گردد، سهیم و شریک باشند. مدیران مراکز ارجاع دهنده نمونه های مشکوک به سل با استفاده از معیار و ملاک های اعلام شده( فوق الذکر) می توانند آزمایشگاه ارجاع با سطح کیفی عملکرد مطلوب خود را بطور صحیح و مناسب انتخاب نمایند. حاصل این انتخاب صحیح به ارتقاء سطح بهداشت و سلامت جامعه خواهد انجامید.
امید است تمامی آزمایشگاه های مایکوباکتریولوژی که در زمینه تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل فعالیت می نمایند با اجرای دستورالعمل های استاندارد همراه با کنترل کیفی های موثر داخلی و خارجی موجبات تشخیص صحیح و به هنگام بیماری سل را فراهم نموده تا با شناسائی بموقع بیماران مبتلا به سل و معرفی آنها به مراکز درمانی باعث قطع زنجیره ی انتقال این بیماری مهلک گردند.
کلمات کلیدی: میزان حساسیت، اسمیرمستقیم، کشت، معیار و ملاک، سطح کیفی، آزمایشگاه مایکوباکتریولوژی
این مقالعه در شماره مرداد ماه 1400 در مجله ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی چاپ شده است.
گروه علمی - مدیریتی آزمایشگاه ظریفی اینستاگرام آزمایشگاه: @zarifilab- وب سایت: www.zarifilab.com
مقدمه:
عوامل مایکوباکتریایی خصوصا" مایکوباکتریوم توبرکلوزیس(میکروب سل) و نیز عوامل غیر مایکوباکتریایی ازجمله تعدادی از میکروب های عمومی، در ریه و نیز دیگر اندام های بدن ایجاد بیماری می نمایند. شناسایی و تشخیص قطعی همه عوامل عفونی با انجام آزمایش های میکروب شناسی توسط آزمایشگاههای تشخیص پزشکی صورت می گیرد. در این زمینه اكثر پزشكان متخصص بيماريهاي ريوی و عفوني بمنظور شناسایی و تشخیص همزمان عوامل عفونت های ریوی و خارج ریوی ، علاوه بر درخواست انجام آزمايش هاي تشخیص بیماری سل جهت شناسایی عوامل مایکوباکتریایی ، انجام آزمايش هاي اسمير و كشت بر روی نمونه های مشکوک به سل بیماران بمنظور شناسایی عوامل غیر مایکوباکتریایی(ميكروب هاي عمومي بیماریزا و عوامل قارچی) را نیز درخواست می نمایند.
در این خصوص نکته بسیار مهمی که لازم به ذکر می باشد عبارت است از، انجام هر گونه آزمايش ها ی مربوط به عوامل غیر مایکوباکتریایی(ميكروب هاي عمومي و نیز عوامل قارچی)، خصوصا" انجام آزمایش بر روی نمونه هاي بيماران مشكوك به سل جهت تشخیص عوامل مایکوباکتریایی بیماری سل، بمنظور جلوگیری از انتقال عفونت های سلی به کارکنان، خصوصا" کارکنان بخش میکروبشناسی و نیز جلوگیری از انتشار آلودگی در فضای آزمایشگاه، طبق مقررات و ضوابط آزمایشگاه مرجع سلامت حتما˝ بایستی در شرايط استاندارد(با اجرای پروتکل های حفاظت و ایمنی) در آزمايشگاههای مايكوباكتريولوژي مجهز به cabinet B2 Microbiological Safty توسط کارشناسان کارآزموده و کاملا" مجرب تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل صورت گيرد. اضافه می گردد که آلوده بودن نمونه های بیماران مشکوک به سل به عفونت سلی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس(میکروب سل) محتمل می باشد.
بنابراین در این خصوص تأکید می گردد که انجام آزمایش های میکروبشناسی عمومی و نیز قارچ شناسی بر روی نمونه های مشکوک به سل در آزمایشگاههایی که فاقد امکانات و تجهیزات حفاظت و ایمنی هستند جایز نبوده و در صورت عدم توجه به نکات فوق الذکر احتمال انتقال عفونت های سلی به همکاران وجود خواهد داشت.
شرح موضوع یا حاصل مطالعه و بررسی نتایج انجام شده
گروه علمی مدیریتی آزمایشگاه ظریفی پس از مطالعه و بررسی نتايج آزمايش ميكروب هاي عمومي بیماریزای جدا شده از نمونه های بیماران مشکوک به سل، مشاهده نموده كه درصد قابل توجهي از بيماران مشكوك به سل، مبتلا به عفونت ميكروب هاي عمومي بیماریزای غیر مایکوباکتریایی بوده اند که جزئیات مطالعه بشرح ذیل می باشد.
v تعداد درخواست انجام آزمايش های اسمير و كشت بر روی نمونه های مشکوک به سل، جهت بررسی و شناسايي ميكروب هاي عمومي( غير سلي) : 438 بیمار
v از میان 438 بیمار مشکوک به سل، در نمونه های 161 بیمار(37%) انواع میکروب های بیماریزای گرم منفی و گرم مثبت گزارش گردیده است.
v تعداد بیمارانیکه در نمونه های آنها انواع ميكروب هاي بیماریزای گرم منفي مشاهده گردید: 116 بیمار(27%)
v همچنین بیمارانیکه در نمونه های آنها انواع ميكروب هاي بیماریزای گرم مثبت مشاهده گردید: 45 بیمار(10%) بوده اند
v ضمنا"در نمونه های 277 بیمار(63%)، هیچگونه میکروب بیماریزا مشاهده نگردیده است
الف- انواع ميكروب هاي گرم منفي جدا شده از نمونه های 116 بیمار عبارتند از :
سودوموناس ها : 68 مورد(59%) - كلبسيلا ها : 27(23%) - اشرشياکلی: 8(7%) - اسينتو باكتر: 5(4%) - انتروباكتر: 5( 4%) - سيتروباكتر: 2(2%) - سراشيا: 1مورد( 1% )
ب- ميكروب هاي گرم مثبت جداشده از نمونه های 45 بیمار نیز عبارتند از :
استافيلوكوک اورئوس: 29 مورد( 62% ) - استرپتوكوك پنومونيه: 16مورد(34 % )
اطلاعات جزئی مربوط به الگوی مقاومت میکروبی تمام میکروب های بیماریزای جدا شده بشرح ذیل می باشد.
1- الگوی مقاومت میکروبی گروه میکروب های بیماریزای گرم منفی جدا شده از نمونه ها:
نتایج آزمایش های حساسیت دارویی برای 68 مورد سودومونا ها:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
نام آنتی بيويكها |
13.20% |
22.00% |
79.40% |
Amikacin |
23.50% |
14.70% |
61.70% |
Tobromycin |
32.30% |
5.80% |
61.70% |
Ciprofloxacin |
36.70% |
5.80% |
57.30% |
Gentamicin |
36.70% |
8.80% |
54.40% |
Imipenem |
32.30% |
14.70% |
52.90% |
Ofloxacin |
48.50% |
17.60% |
33.80% |
Ceftriaxone |
67.00% |
17.60% |
13.20% |
Co-Trimoxazol(SXT) |
82.30% |
7.30% |
10.20% |
Ampicillin |
89.70% |
4.40% |
5.80% |
Cefexim |
آزمایش های حساسیت دارویی برای 27 مورد کلبسیلا ها:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
7.40% |
81.40% |
Gentamicin |
3.70% |
14.80% |
81.40% |
Amikacin |
22.20% |
3.70% |
74.00% |
Imipenem |
11.10% |
22.20% |
66.60% |
Tobromycin |
14.80% |
18.50% |
66.60% |
Ofloxacin |
59.20% |
0 |
59.20% |
Ceftriaxone |
44.40% |
0 |
55.50% |
Cefexim |
55.50% |
7.40% |
37.00% |
Co-Trimoxazol(SXT) |
88.80% |
7.40% |
37.00% |
Ampicillin |
آزمایش های حساسیت دارویی برای 8 مورد اشرشیا کلی ها:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
0 |
100% |
Amikacin |
37.50% |
12.50% |
50.00% |
Gentamicin |
62.50% |
0 |
37.50% |
Cefexim |
12.50% |
50.00% |
37.50% |
Tobromycin |
50.00% |
12.50% |
37.50% |
Imipenem |
75.00% |
0 |
25.00% |
Ofloxacin |
62.50% |
12.50% |
25.00% |
Ceftriaxone |
75.00% |
0 |
25.00% |
Ciprofloxacin |
87.50% |
0 |
12.50% |
Ampicillin |
آزمایش حساسیت دارویی برای 5 مورد اسینتوباکترها:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
0 |
100% |
Gentamicin |
0 |
20.00% |
80.00% |
Ciprofloxacin |
20.00% |
20.00% |
60.00% |
Amikacin |
0 |
40.00% |
60.00% |
Tobromycin |
20.00% |
20.00% |
60.00% |
Ceftriaxone |
0 |
60.00% |
40.00% |
Ofloxacin |
20.00% |
40.00% |
40.00% |
Imipenem |
80.00% |
0 |
20.00% |
Ampicillin |
40.00% |
60.00% |
0 |
Co-Trimoxazol(SXT) |
80.00% |
20.00% |
0 |
Cefexim |
آزمایش های حساسیت دارویی برای 5 مورد انتروباکترها:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
20.00% |
80.00% |
Amikacin |
20.00% |
20.00% |
60.00% |
Ciprofloxacin |
20.00% |
20.00% |
60.00% |
Gentamicin |
0 |
60.00% |
40.00% |
Tobromycin |
40.00% |
20.00% |
40.00% |
Imipenem |
20.00% |
40.00% |
40.00% |
Ofloxacin |
80.00% |
20.00% |
0 |
Co-Trimoxazol |
80.00% |
20.00% |
0 |
Cefexim |
60.00% |
40.00% |
0 |
Cefriaxone |
80.00% |
20.00% |
0 |
Ampicillin |
آزمایش های حساسیت دارویی برای 2 مورد سیتروباکترها:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
0 |
100% |
Ciprofloxacin |
0 |
0 |
100% |
Amikacin |
50.00% |
0 |
50.00% |
Co-Trimoxazol(SXT) |
50.00% |
0 |
50.00% |
Cefexim |
0 |
50.00% |
50.00% |
Gentamicin |
50.00% |
0 |
50.00% |
Imipenem |
0 |
50.00% |
50.00% |
Ofloxacin |
50.00% |
0 |
50.00% |
Ceftriaxone |
100% |
0 |
0 |
Ampicillin |
0 |
100% |
0 |
Tobromycin |
آزمایش حساسیت دارویی برای سراشیا:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
0 |
100% |
Co-Trimoxazol(SXT) |
0 |
0 |
100% |
Cefexim |
0 |
0 |
100% |
Gentamicin |
0 |
0 |
100% |
Amikacin |
0 |
0 |
100% |
Tobromycin |
0 |
0 |
100% |
Imipenem |
0 |
0 |
100% |
Ofloxacin |
0 |
0 |
100% |
Ceftriaxone |
100% |
0 |
0 |
Ampicillin |
100% |
0 |
0 |
Ciprofloxacin |
2- الگوی مقاومت میکروبی گروه میکروب های بیماریزای گرم منفی جدا شده از نمونه ها:
نتایج آزمایش های حساسیت دارویی برای 29 مورد استاف اروئوس:
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
3.40% |
96.50% |
Vancomycin |
27.50% |
10.30% |
62.00% |
Clindamycin |
37.90% |
6.80% |
55.10% |
Ciprofloxacin |
37.90% |
10.30% |
51.70% |
Co-Trimoxazol(SXT) |
6.80% |
41.30% |
51.70% |
Doxycyline |
27.50% |
27.50% |
44.80% |
Gentamicin |
31.00% |
27.50% |
41.30% |
Ceftriaxone |
31.00% |
27.50% |
41.30% |
Amoxi-Clav |
51.70% |
6.80% |
41.30% |
Oxacillin |
62.00% |
0 |
37.90% |
Azithromycin |
48.20% |
31.00% |
20.60% |
Erythromycin |
37.90% |
20.60% |
3.40% |
Cefexim |
آزمایش های حساسیت دارویی برای 16 مورد استرپتوکوک پنومونیه
Resistance |
Intermediate |
Sensitive |
|
0 |
0 |
100% |
Vancomycin |
6.20% |
0 |
93.70% |
Ceftriaxone |
0 |
31.20% |
68.70% |
Amoxi-Clav |
18.70% |
18.70% |
56.20% |
Ciprofloxacin |
25.00% |
43.70% |
31.20% |
Doxycycline |
50.00% |
25.00% |
25.00% |
Gentamicin |
37.50% |
50.00% |
12.50% |
Azithromycin |
81.20% |
6.20% |
12.50% |
Co-Trimoxazol(SXT) |
56.20% |
43.70% |
0 |
Cefexim |
نتیجه گیری:
1- با توجه به نتايج آزمايش ميكروب هاي عمومي، مشاهده ميگردد كه درصد قابل توجهي از بيماران مشكوك به سل، مبتلا به عفونت ميكروب هاي عمومي بوده اند.
2- جهت تسريع در تشخيص و درمان بيماران مشكوك به سل، انجام همزمان آزمايش هاي اسمير وكشت عوامل عفوني (مايكوباكتريائي، ميكروب هاي عمومي و قارچي) طبق مقررات درآزمايشگاههای مايكوباكتريولوژي مجهز به cabinet B2 Microbiological Safty توسط کارشناسان کارآزموده و کاملا" مجرب تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل صورت گيرد.
آزمایشگاه ظریفی – شهرک غرب – بلوار دریا - تقاطع پاکنژاد - شماره 164 - 88088627 بتاریخ 31/ 03 / 1400
شرح مختصری از وضعیت و موقعیت خاص آزمایشگاه ظریفی
آزمایشگاه تشخیص پزشکی ظریفی یکی از قدیمی ترین آزمایشگاه ها با بیش از 5 دهه سابقه فعالیت تشخیص بیماری مسری و مهلک سل بوده که سالانه بیش از 200 بیمار مبتلا به سل را با انجام آزمایش های حساس و حیاتی سل تشخیص داده و سپس به پزشکان معالج معرفی می نماید. در مورد هیولای بیماری سل از قول صاحب نظران مربوطه به دو جمله بسنده می کنم: " امروزه علیرغم وجود داوها و وسایل تشخیصی، سل بعنوان یکی از بزرگترین قاتلین انسان ها در طول تاریخ بوده و کماکان رو به گسترش می باشد. " " با مرگ فرد مبتلا به سل بطور متوسط 15 سال درآمد خانواده بطور یکجا از بین خواهد رفت. "
در زمینه تشخیص بیماری سل از میان بیش از 1000 آزمایشگاه موجود در سطح تهران بزرگ، تعدد آزمایشگاه های فعال از تعداد انگشتان دست نیز کمتر می باشند. از دلایل برجسته عدم رغبت مدیران آزمایشگاهها به راه اندازی بخش تشخیص بیماری سل می توان به: نبود دانش فنی همراه با تجربه کافی، دشواری کنترل عفونت، عدم تمایل کارشناسان در پذیرش ریسک و خطرات کار با نمونه هایی مانند خلط، مایعات بدن و .. اشاره کرد. مجموعه دلایل فوق باعث گردیده است که بیمارستان های بزرگی مانند بیمارستان امام، حضرت رسول ، شریعتی و .. ، حتی بیمارستان های خصوصی معروف با امکانات مالی قابل توجه نتوانند بخش تشخیص آزمایشگاهی بیماری سل را راه اندازی نمایند. مدارک نمونه مربوط به ارجاع نمونه های مشکوک به سل تعدادی از بیمارستانها به این آزمایشگاه پیوست بوده که از نظر بیماری سل، مسلول شناخته شده اند.
آزمایشگاه ظریفی با کوله باری از تجربیات و سوابق طولانی و نیز پذیرش ریسک مخاطرات انجام آزمایش های تشخیص بیماری سل با انبوهی از مشکلات از قبیل: تهیه مواد شیمیایی- انواع ملزومات مورد نیاز فقط از شرکت های معتبر خارجی، کنترل آلودگی ، حفاظت ایمنی کارکنان، تامین هزینه های عدیده مواجه می باشد.
آزمایشگاه تشخیص پزشکی ظریفی
v